Disleksili öğrencilere kelime öğretmek, özellikle yazılı ve okuma becerilerinde güçlük yaşayanlar için zorlayıcı olabilir. Konuşma dilleri genellikle güçlü olsa da, kelime dağarcıkları ile uyumsuzluklar olabilir. Kelime bilgisi derslerinde yalnızca kelimeyi defalarca yazmak veya sözlükten bakmak gibi pasif yaklaşımlar genellikle yeterli olmaz. Öğrenmeye yönelik çoklu duyusal yaklaşımlar, disleksisi olan öğrencilerinin öğrenme süreçlerini geliştirebilir. Bunları uygulayabileceğin birçok yöntem bulunmaktadır. Aşağıda, disleksili öğrencilerin için kelime öğretimi konusunda ipuçları ve öneriler bulabilirsin:
Her öğrencine bir ya da iki kelime ver. Sınıftaki öğrenci sayısına ve kelime sayısına bağlı olarak, aynı kelimeye sahip öğrenciler olabilir. Öğrencilerini bu kelimeleri sınıfa sunmak için farklı yöntemler bulmalarını için teşvik edebilirsin. Örneğin, bir öğrencinin kelimenin eşanlamlıları listesini yazabilir, kelimeyi temsil eden bir resim çizebilir, bir cümle yazabilir veya büyük bir kağıda farklı renklerde yazabilir. Her öğrenci kelimeyi açıklamak ve sınıfa sunmak için kendi yöntemini bulur. Bu, her öğrencinin kelimeyi anlamak ve sınıfa sunmak için kendi yaratıcı yöntemini bulabileceği bir fırsattır.
Kelimeleri öğretirken çoklu duyusal yaklaşımları kullanmaya özen göster. Kelimeleri öğretirken öğrencilerine görsel destekler veya semboller kullanarak kelimenin anlamını anlatın. Öğrencilerinin daha sonra bir metin okurken, kelimenin ne anlama geldiğini hatırlamalarına yardımcı olabilir.
Kelimeler için bir sözcük arşivi oluştur. Kelimeleri sürekli görmenin, öğrencilerin bu kelimeleri hatırlama ve kullanma olasılığını artırabileceğini unutma. Ayrıca öğrencilerine kelime bilgi kartları da hazırlayabilirsin.
Eş Anlamlı Kelimeleri İncele. Kelime dağarcığında bulunan kelimelerle ilgili eş anlamlı kelimeleri ve bu kelimelerin anlamlarını öğrencilerine anlat. Örneğin, kelime dağarcığındaki kelime korkmuş ise, eş anlamlısı dehşete düşmek olabilir. Dehşete düşmek ve korkmanın her ikisinin de bir şeyden korktuğun anlamına geldiğini ancak dehşete düşmenin çok korkmak olduğunu açıklayın. Dersi daha etkin hale getirmek için öğrencilerinden korkmanın farklı eşanlamlarını bulmalarını isteyebilirsin.
Sessiz sinema oynayın. Bu, kelime dağarcığını gözden geçirmek için harika bir yoldur. Her bir kelimeyi bir kağıda yaz ve bir şapka ya da kavanozun içine koy. Ardından her öğrencinden bir kağıt çekmesini ve kelimeyi canlandırmasını iste.
Öğrencin yeni öğrendiği bir kelimeyi konuşurken kullanırsa, ona puan ver. Eğer öğrencin, okul içinde ya da dışında birinin bu kelimeyi kullandığını fark ederse, yine puanını esirgeme. Eğer bu durum sınıf dışında gerçekleşirse, öğrencinden kelimeyi nerede, ne zaman ve kimin konuşmasında duyduğunu yazmasını iste.
Sınıf içi tartışmalarına kelimeleri de dahil et. Kelimeleri sınıf içi tartışmalarına dahil ederek öğrencilerinin aktif bir şekilde kullanmalarını teşvik edebilirsin. Öğrencilerine sınıf içinde kelime kullanımı pratiği yapma fırsatı sunarak öğrenmeyi günlük yaşamlarına entegre etmelerini sağlayabilirsin.
Kelimelerle sınıfta hikaye oluştur. Her kelimeyi bir kağıda yaz ve öğrencilerin bir kelime seçmesini iste. Bir kelime ile hikayeye başla ve öğrencilerinin sırayla kelime dağarcıklarını kullanarak hikayeye bir cümle eklemelerini iste. Bu, öğrencilerinin yaratıcılıklarını kullanarak kelimelerin anlamlarını pekiştirmelerine yardımcı olur.
Öğrencilerine kelime seçme fırsatı ver. Yeni bir hikaye veya kitaba başlarken, öğrencilerine bilmedikleri kelimeleri bulma görevi ver. Öğrencilerinden hikayeye göz atarak bilmedikleri kelimeleri yazmalarını ve bir liste oluşturmalarını iste. Daha sonra bu listeleri toplayarak, sınıfına özel bir kelime bilgisi dersi oluşturabilirsin. Hangi kelimelerin sık kullanıldığını ve ihtiyaç duyulan kelimelerin neler olduğunu belirlemek için bu listeleri karşılaştırabilirsin.
Öğrencilerin öğrenecekleri kelimeleri seçmekte sana yardım ederlerse öğrenmek için daha fazla motivasyona sahip olurlar.
Yeni kelimeler öğretirken çok yönlü etkinlikler kullanın. Öğrencilerine kelimeyi parmak boyası veya sulu boya kullanarak yazmaları için etkinlikler düzenlemelisin. Parmaklarıyla kelimeyi temsil eden bir resim çizsinler, kelimeyi yüksek sesle söylesinler, sen söylerken dinlesinler ve cümle içinde kullansınlar. Öğretimine ne kadar çok duyuyu dahil edersen ve kelimeleri ne kadar sık kullanırsan, öğrencilerin dersi o kadar çok hatırlayacaktır.
Kaynak: https://www.thoughtco.com/teaching-vocabulary-to-students-with-dyslexia-3111207
