Pek çok özel okulun çocuklarına okul ararken istedikleri okulu bulamadıkları için kendi okullarını açmaya karar vermiş anne veya babalar tarafından kurulduğunu biliyor muydunuz?
Günümüzde ise dersanelerin özel okula dönüşmesi tartışmaları ile birlikte pek çok eğitimci özel okul kurma planları yapmaya başladı. Özel okullara kuruluş danışmanlığı yapan Ali Koç’un deneyimlerinden yola çıkarak özel okul kurmanın inceliklerini sizlerle paylaşıyoruz.
İşte özel okul kurmanın on adımı:
-1-
Çevrenize iyi bakın ve okul kuracağınız bölgenin ihtiyaç duyduğu okul türünü belirleyin. (kreş,ilkokul,ortaokul,lise,kampüs, yatılı okul, vs.) Ailelere ve öğretmenlere fikirlerini sorun. Eğer karşılayabiliyorsanız, bir şirketle anlaşarak piyasa araştırması ve focus grup çalışmaları yaptırın bu sizin odak noktanızı belirlemeye faydalı olacaktır. Okul kurma aşamasında en sık yapılan hatalardan biri,bizim kurmak istediğimiz okul ile okulu kuracağımız bölgenin ihtiyacı olan okul arasındaki farktır.
-2-
Hangi okul türünde eğitim vereceğinizi kararlaştırdıktan sonra, okulda açılacak olan sınıf seviyelerine karar verin. Kaç tane ve hangi kademe sınıflarıyla başlayacaksınız ve bu sayıyı ne kadar arttıracaksınız? Birçok özel okul daha az sınıf ve düşük kademeden başlar ve zaman içerisinde daha yüksek kademeleri eğitime dahil eder. Bütün sınıf düzeylerinde öğrenci alma kararı vermeniz durumunda aklınızda tutmanız gereken en önemli şey, son sınıfa alacağınız öğrencilerin sizi temsil edecek ilk mezunlarınız olacağıdır.
Öncelikte elinizdeki binanın hangi düzeyde (anaokul, ilk okul, ortaokul veya lise gibi) bir okul açılmasına uygun olduğuna karar vermeniz gerekir. Şu anda pek çok okul kademeli açılışı tercih ediyor; anaokuluyla başlamak, ilkokulda anasınıfı ve birinci sınıfı açıp kademeli olarak üst sınıfları açmak gibi. Mevcut binanızı okula çevirmeye karar verdiğiniz durumda, öncelikli olarak bulunduğunuz lokasyonda hangi tür okula ihtiyaç olduğuna dair bir pazar araştırması yapıp kararlarınızı gözden geçirin.
K-12 (12. sınıfa kadar eğitim veren kurum, anasınıfı,ilkokul,ortaokul ve lise öğrenimini kapsar) okulu olmak kulağa çok iyi gelebilir fakat küçük çapta sağlam yapıda büyüme daha anlamlıdır. İlk öğretim kısmını oluşturun daha sonra imkanlarınız dahilinde daha üst kademeleri ekleyin.
-3-
Açacağınız okulun nasıl bir okul olmasını istediğinize karar verin. Ya da soruyu şöyle soralım. Hangi öğrencilerin ya da ailelerin gelmesiniz hedefliyorsunuz? Unutmayın ki pek çok özel okul, çocuğuna okul ararken okul açmaya karar veren insanlar tarafından kuruldu. Özel okul dünyasında seçenek çok; artık sadece güzel bir bina, isim yapmış öğretmenler yeterli değil. Okulunuzun bir ruhu olmalı. Önce vizyonunuzu belirleyin; daha sonra bu vizyonuzu destekleyecek akademik programı ve yapıları araştırın. Özel okul açma sebeplerine odaklanarak okulunuza bir misyon yazısı yazın. Bu yazı sizin eğitim planlarınız için yönlendirici felsefe ve yeterince kayıt alabilmek için bir yol haritası da olacaktır. Bu misyon yazısı okulunuz açmak, okul değerleri ve eğitim yaklaşımı ve müfredat plan ve amaçlarını ve planlanmış öğrenci kazanımlarına dair mantıklı bir açık açıklama içermelidir.
-4-
Türü ne olursa olsun, okul kurmak çok boyutlu bir süreçtir ve bir takım işidir. Okul mimarisinden eğitim danışmanlığına kuruluş sürecini yönetecek takımı kurun. Eğer doğru yönetici takımı oluşturma sürecinde danışmanlık alacaksanız “eğitimde insan kaynakları” alanında uzmanlaşmış bir firmayı tercih edin. Okul donanımı konusunda verilecek olan kararlarda mutlaka uzman desteği alın. Eğitim teknolojileri,zemin malzemeleri,okul mobilyaları, ve dış zemin malzeme seçimlerinde verilecek hatalı kararlar büyük maddi kayıpların yanında sağlıklı ve güvenli bir okul ortamının oluşmasını da engelleyebilir. Pek çok okul ne yazık ki hatalı kararlar nedeniyle çok kısa sürede yeniden inşaat ve satın alma maliyetine katlanmak zorunda kalmaktadır.
-5-
Eğer kurumuzu temelden inşa edecekseniz, okulu nereye kuracağınızı belirleyin: Arsanızın, bulunduğunuz şehrin gelişim yönü, imar planları, ulaşım, görünürlük gibi temel konulardaki özelliklerini göz ardı etmeyin. Harika eski bir konak veya boş bir ofis binasını almadan önce dikkatlice düşünün. Okullar sadece güvenlik için değil birçok sebepten dolayı iyi bir konuma sahip olmalıdır. Eski binalar, para tuzağı olabilir. MEB standartlar yönergesini iyi araştırın, gerekirse bir uzmana danışarak binanızın okul binası olması için minimum yeterliliklere sahip olup olmadığını tespit edin. Bazen bina içinde tadilat yapmak, kiralamaktan hatta yeniden inşa etmekten pahalıya gelebilir. Herhangi bir binayı okul binasına dönüştürme kararını yatırım bütçeniz ile işletme bütçenizi göz önüne alarak vermelisiniz.
-6-
Bir yürütme planı geliştirin ve bütün olasılıkları gözeterek en az beş yıllık bütçe öngörüsü hazırlayın. Bu plan, okulunuzun ilk 5 yıl içerisinde nasıl işleyeceğini belirtmeli. Öngörü ve planlamalarınızda her zaman tutarlı (ölçülü) olun ve bir şeylerin ters gitme olasılığını dikkate alın. Yatırım planınızı tamamıyla karşılayacak bir kaynak bulmadıkça ilk beş yıl içerisinde her şeyi bir anda yapmaya çalışmayın. Kuruluş bütçesi ve yıllık işletme bütçesini ayrı ayrı değerlendirin. Pek çok özel okul, özellikle ilk yılında beklenen öğrenci sayısını tutturamadığında işletme bütçesini doğru hesaba katmadığı için sıkıntı yaşıyor. Eğitim teşvikleri ile ilgili güncel gelişmeleri takip edin.
-7-
Yetenekli eğitim kadrosunu çekmek önemlidir. İyi bir ücret teklifiyle bunu gerçekleştirin. Onları yeni okulunuzun vizyonunu inandırın. Bir şeyleri şekillendirme fırsatı her zaman çekicidir. Açılışa bir yıl kalana kadar mümkün olan bütün eğitim personelini ayarlayın, bu belki de en önemli işiniz bu yüzden son dakikaya bırakmayın. Gerekli personel adayları ile mülakatları yapın. İlk işe alacağınız iki personel; müdür ve işletme yöneticisidir. Bu işlemler okul açılmadan yaklaşık 1 yıl önce yapılmalı böylece okul açılışındaki son aşamaların uygulanmasını sağlayacak tecrübeli profesyonelleriniz yanınızda olacaktır. Müdür, eğitim ve okulun istihdam planın yürütülmesinde size yardımcı olurken işletme yöneticisi, kayıt ve satın alma gibi görevlerde sizinle birlikte çalışacaktır. Bu kişilerin okulun açılmasını sağlamak için istikrar ve sabit bir işe ihtiyacı vardır ve açılışın zamanında yapılabilmesi için sizin de onların uzmanlığına ihtiyacınız var. En geç 1 Ağustos’ta öğretmenler iş başı yapmalıdır. Öğretmenlerinize okulun vizyonunu benimsemeleri için zaman verin. Bunu bütün kalbiyle benimsemeleri gerekli yoksa negatif yaklaşımlar bir çok sorun yaratabilir.
-8-
Reklamınızı yapın, Bir web sitesi tasarlayın ve ilgilenen veli, öğrenci ve öğretmenlerle iletişimde olmanızı sağlayacak mail listesi oluşturun. Yüksek maliyetli klasik reklam mecraları yerine yeni nesil ve daha etkili sosyal medya mecralarına yönelmeyi tercih edebilirsiniz. Kullandığınız mecralar, verdiğiniz mesajlar istikrarlı, uygun ve etkili bir şekilde olmalıdır. İnşaatınız devam ediyor olsa bile öncelikli olarak okul ofisinizi açın, kayıt mülakatlarına başlayın ve okulunuza veli ve öğrenci ziyaretlerinin nasıl yapılacağını planlayın. Eylül’de açılış yapacaksanız en geç Ocak ayında bu işe başlayın. Öğrenci kayıtları ve öğretmen istihdamında etik ilkelere mutlaka uyun.
-9-
Son hazırlıklar: Uzun ve zorlu bir yolculuğun sonunda artık okulunuzu açmak üzeresiniz. Ayrıntılar sizin başarılı olup olmayacağınızı belirleyen unsurlar olacaktır. Her şeyin üzerinden bir daha geçin, Bir öğrencinin, öğretmenin ya da velinin bir gününü okulda nasıl geçireceğinin simülasyonunu yapın. Yemek, servis, güvenlik, temizlik hizmetlerinin nasıl planlandığını mutlaka doğrudan deneyimleyerek kontrol edin. Bir servis aracı ile bir öğrencinin okula geliş süresini test etmek için harcayacağınız zaman daha sonra öğrencilerinizin kazanacağı zaman olacaktır.
-10-
Açılış günü sizin nasıl bir okul olacağınızı gösteren sembolik değeri olan önemli bir gündür. Öğrencileri karşıladığınız ve ilgili ailelere bilgi verdiğiniz kısa bir toplantıyla açılış yapın. Daha sonra herkes sınıflara dağılsın. Okulunuz eğitimi ile tanınacak bu sebeple dersler kesinlikle ilk günden itibaren başlamalı.
Resmi açılış merasimi, festival havasından olmalı; bunu birkaç hafta sonrasına ayarlayın. Eğitim kadrosu ve öğrenciler o zamana kadar birbirlerini alışacak ve aidiyet hissi daha belirgin olacaktır.
Ali KOÇ
Eğitimci & Sosyolog
